O,o, die kapster Victoria. Die wil eens wat anders. Komt met een roze koffertje aanzetten bij een keuringsdag voor de onderofficierenopleiding van de Landmacht. Schept op over hoe goed ze bier kan drinken. Heeft helemaal geen doordachte visie over waarom ze in het leger wil. Haalt maar net de fysieke eisen. En wordt, je snapt niet goed waarom, toegelaten.
Het blijkt nogal een ander leven dan de kapsalon. Door de modder kruipen, en dat dan zomaar je nagels vuil worden, is een ding. Erger is het seksisme, jongens die wedden wie het eerst haar broek uit krijgt. En de voortdurend aanwezige druk: ga je straks door in Afghanistan, terwijl je weet hoe mis het daar kan gaan?
Victoria blijkt ook een paar trauma’s met geweld in haar verleden te hebben. Elke keer als ze zich aangevallen voelt verlamt ze. Geen handige eigenschap voor een officier.
Toch wordt Victoria gaandeweg een steeds betere militair. Misschien wel beter dan haar irritante alfawolf-achtige vriendje, dat ook de opleiding doet. Vriendje vindt het maar niks dat Victoria niet gewoon lekker permanentjes is blijven zetten.
Dit boek met de provocerende titel Fittekvote (“Kuttenquotum”) werd geschreven door een duo, namelijk een bekende schrijver en een beroepsmilitair. Het resultaat is een goed opgebouwd, enorm spannend boek, waarin waarschijnlijk een realistisch beeld wordt geschetst van de landmachtcultuur.
De term “kuttenquotum” verwijst naar de opvatting dat meisjes minder gekwalificeerd hoeven te zijn dan jongens om het tot onderofficier te schoppen, omdat men meer vrouwen in het leger wenst. Een paar van Victoriaʹs mannelijke collegaʹs vinden dat ze daar alleen zit omdat ze een vrouw is.
Minder ben ik onder de indruk van hoe Victoriaʹs psyche wordt beschreven. Het is wat oppervlakkig, ja karikaturaal af en toe. Dat werkt ook weer humoristisch, zoals bij die roze koffer.
Fittekvote won in 2010 de U-prisen – jeugdboek van het jaar. De jury van deze literaire prijs bestaat geheel uit jongeren van 14-15 jaar. Terwijl de professionele cricici niet overenthousiast waren, weten jongeren dit “rauwe” boek (niet lezen als je allergisch bent voor een vloekwoord of twee) dus te waarderen.