Gásttaša sámegillii

Nederlandse tekst: blader naar beneden.
– Mun lean oahppan sámegiela Guovdageainnus. Dalle mun bohten Vittangái, mun áicen ahte sii hallet earalágan doppe.

Kim Astrup lei báhppa Vittangis vihtta jági, golmmas siiddaide. Dal son lea báhppa Siellága suoganis. Son lei oahppi kurssas Čohkkirasuopmana maid Ástávuona giellagoahtie Loábagas doalai čakčet, ja odne son lei oassádalli “semináras Čohkkirasuopmana birra ja sámegiela ealáskahttin”.
Maŋŋnil logaldallama giellaprofessora Mikael Svonnia son ipmirda ollu eambo erohusaid birra, “diftongat”, goahtie Čohkkirasuopmanai lea goahti “virgáláš” davvisámegillii.
Astrup lea sárdnidan sámegillii okta feaskára. Son lea dahkan eanet gástta ja vihaheami sámegillii, maid Sielágas.

Een zeldzaam goede jongen verloren

– Ik heb Samisch geleerd in Kautokeino. Toen ik in Vittangi kwam, ontdekte ik dat ze daar anders praten.
Kim Astrup was vijf jaar dominee in Vittangi voor drie Zweedse Samische siida’s. In dit gebied spreken ze een dialect van het Noord-Samisch, het Torne-Samisch, dat weer onderverdeeld kan worden in een Jukkasjavridialect en een Karesuandodialect.
Het Jukkasjavridialect wordt ook door Samen in dit stuk van Noorwegen gesproken. Velen van hen zijn nakomelingen van rendiersamen uit Noord-Zweden die zich een paar eeuwen geleden vestigden in wat hun zomerweidegebied was.
Astrup nam deze herfst deel aan een cursus over het Jukkasjavridialect die Samisch taalcentrum Ástávuona giellagoahtie organiseerde. Vandaag was ze aanwezig op een conferentie met als thema’s Torne-Samisch en revitalisering van de Samische talen. Twee heel verschillende thema’s trouwens.
Na de lezing van taalprofessor Mikael Svonni begrijpt ze veel meer van de verschillen. Onder andere heeft het dialect van dit gebied tweeklanken op het eind waar het “officiele” Noord-Samisch die niet heeft. Je zegt hier bijvoorbeeld goahtie (hut, tent) in plaats van goahti.
In die vijf jaar in Vittangi heeft ze een keer in het Samisch gepreekt. Dopen en huwelijksinzegeningen heeft ze vaker in het Samisch gedaan, ook in Salangen.