Opnieuw stroomt het geluk door me heen. Een blaasorkest en een onverstaanbaar zingende meneer verwelkomen de boot in Havøysund. Kinderen zwaaien met Noorse vlaggen, oudere echtparen kosen zich. Later klinkt er heksengekrijs al een tijdje voor de aankomst in “heksenhoofdstad” Vardø. Dames in het zwart en paars met punthoeden en hoog volume, en een heuse brandstapel (in Vardø waren de meeste heksenverbrandingen in Noorwegen) hebben ze ook gemaakt. Maar met alle lol die er vanaf spat is het niet erg angstaanjagend.
De NRK zond deze dagen een (gedeeltelijke) herhaling uit van “Hurtigrute van minuut tot minuut”. In juni werd deze reis voor het eerst uitgezonden. Een volledige reis van wat velen “de mooiste zeereis van de wereld” noemen, van Bergen naar Kirkenes, 134 uur, een van de langste tv-uitzendingen ooit. En hoe noordelijker hij kwam, en hoe minder bevolkt het werd, hoe meer mensen de Hurtigrute op kwamen wachten bij havens. Kleine kustplaatsjes in Noord-Noorwegen waar letterlijk bijna de hele bevolking op de kade stond. Soms midden in de nacht. Een huwelijksaanzoek op een spandoek voor de camera – en ja, ze zei ja.
Ik kijk er ook nu weer graag naar, maar vervreemdend is het ook. Die plaatsjes die toen baadden in een onschuldig licht, alsof er nog nooit een herfststorm was geweest of zou zijn. Al die vrolijke mensen die vierden hoe mooi en vredig ons kleine landje was, in gelukkige onwetendheid over wat er nauwelijks vijf weken later zou gebeuren.
Kan een van die vrolijke heksen een broer hebben verloren, een van die leuke echtparen een dochter?
Deze kerst waren er in het hele land lege plaatsen aan tafels. Ook hier in het binnenland.
-We moeten overleven en het opbrengen om ‘s morgens uit bed te komen. Het is alsof we in een vacuum leven, maar we doen het stap voor stap.
Dat zei de moeder van Anders Kristiansen (18) tegen de krant Fremover. Hij was een van de jongeren die werden doodgeschoten op Utøya.
– Het is een zware herfst geweest. Het is zwaar als het donker en nat is buiten en binnenin je ook donker is.
En hoewel de moeder, vader en broer eigenlijk nog niet weten hoe het verder moet, kiezen ze er voor om zich te richten op de goede herinneringen. Anders heeft veel uitgericht in zijn korte leven. Niet alleen was hij voorzitter van de locale afdeling van de Arbeiderspartij, ook zette hij zich in voor een beleid tegen pesten, en nog veel meer.
– We kunnen lachen over goede herinneringen die we hebben aan Anders. En veel mensen zijn op bezoek gekomen om verhalen over Anders met ons te delen. Er is weinig blijdschap nu hij dood is, maar middenin al het verdriet lukt het ons blij te zijn, soms, zegt Anders’ oudere broer.
