Åsne Seierstad interviewde families van Utøya-slachtoffers. Onder anderen de broer van Anders uit Bardu komt aan het woord.
Vorige week kwam En av oss (Een van ons) uit. De internationaal bekende Noorse journaliste en schrijfster Åsne Seierstad vertelt in dit dikke boek over de gebeurtenissen op 22 juli 2011 en de tijd erna. Veel aandacht wijdt ze aan de persoonlijkheid van de massamoordenaar. Daarnaast is er veel plaats voor interviews met families van een paar slachtoffers.
Ik hoop dit boek snel te kunnen lezen.
In de lokale krant Nye Troms van vandaag vertelt Stian Kristiansen, de oudere broer van de vermoorde Anders (18), hoe het was om met de schrijfster samen te werken. In het begin was hij sceptisch, onder andere vanwege de rechtszaken als gevolg van een eerder, omstreden boek van Seierstad dat in het Nederlands is vertaald als De boekhandelaar van Kaboel. De betreffende boekhandelaar was gekrenkt door de manier waarop hij en zijn familie werden beschreven.
Maar Stian en zijn ouders gingen toch in op het verzoek en zijn nu heel tevreden met het resultaat.
Stian bezocht de schrijfster een aantal keren in Oslo voor interviews. Seierstad kwam ook op bezoek in Bardu voor het interviewen en observeren van de familie.
Ze vertellen open en eerlijk wie Anders was, wat zijn maatschappelijke betrokkenheid inhield, en hoe heldhaftig hij zich gedroeg toen het schieten begon. Over het verdriet. En de vragen en de bitterheid.
Stian vond de schrijfster oprecht en supergeïnteresseerd. De stukken die over hen gaan ervaart hij als mooi en goed geschreven, eerlijk en met ziel.
Het is ook niet de schrijfster die de eventuele winst van het boek op zal strijken. Die gaat naar de stichting En av oss. Families van slachtoffers mogen hun mening geven over aan welk doel het geld precies besteed zal worden.
Maar: dit geldt wel alleen voor de winst uit de verkoop in Noorwegen, vermeldt Dagbladet in een kritisch artikel. Niet voor de winst uit het buitenland. De rechten zijn al aan een aantal landen verkocht, waaronder Nederland.
Stian hoopt dat er met het boek eindelijk een debat op gang kan komen. Want de familie Kristiansen zit zoals gezegd met bittere gevoelens. Politici van de Arbeiderpartij die in de eerste weken na 22 juli beloofden op bezoek te komen, maar dat vervolgens nooit deden. Een jaar na de gebeurtenissen moesten ze in de krant lezen dat de leider van de AUF op bezoek was geweest in Bardu. En het gebrek aan leiding op allerlei niveaus.
“Wat is gebeurd, is gebeurd, dat is één ding. Ik krijg mijn kleine broertje nooit meer terug. Maar het is moeilijk om verder te leven zonder antwoord te krijgen op de vraag: hoe kon een man een bom laten afgaan bij een van de belangrijste gebouwen van het land, en dan daarvandaan te rijden, in de spits, zonder tegengehouden te worden. Om dan aan land te gaan op een eiland en 69 mensen te vermoorden. Ik hoop dat dit boek eraan kan bijdragen dat we antwoord krijgen.”
Op basis van twee interviews in Nye Troms 12 november 2013 door Kari Anne Skoglund.