Een jaar geleden werden delen van Noorwegen getroffen door het noodweer Dagmar. Waterschap Zuiderzeeland stelde een waterdossier samen over recente waterrampen in Europa.
Info over het waterdossier, onderaan staat een link voor downloaden
Voor dit waterdossier interviewde ik slachtoffers (waaronder een familie uit Nederland), een politicus en een leerling over ‘Dagmar’.
Hier is het interview met de leerling.
Leerling: Klaar voor de storm!
De gemeente Gloppen ligt in het getroffen gebied aan de westkust. Tijdens ‘Dagmar’ zat de gemeente bijna twee dagen zonder stroom. Delen van het bos werden vernield en er was wateroverlast in het centrum. Tiril Seppola Reed is leerling op Firda videregående skole in Gloppen. Ze is voorzitter van de leerlingenraad en geïnteresseerd in zowel sport, politiek als exacte wetenschappen. Wat is haar kijk op rampen als deze nu en in de toekomst?
Mooie afwisseling
Reed vierde kerst thuis met haar familie, toen op eerste kerstdag ‘s avonds de stroom uitviel. Die kwam de avond van de volgende dag terug. Ze is blij dat de stroom niet op kerstavond uitviel, in Noorwegen de belangrijkste dag van kerst.
“Het was een beetje raar om overal met een zaklamp heen te moeten, je kon het kersteten niet goed zien. Maar eigenlijk vond ik het wel een mooie afwisseling, eens een paar dagen niet op Facebook kijken en televisie kijken. De dag daarna kwam er opnieuw een storm, maar daar hadden we niet zo veel last van. De stroom was toch al weg.”
Waterschade was er niet bij hen. “We hebben geluk gehad. Wij hebben met de buren een eigen put, die werkt zonder dat je elektriciteit nodig hebt. Maar een paar mensen in onze wijk hadden een paar dagen geen water.”
Huizen steviger bouwen
Het hele jaar 2011 was er extreem veel regen in dit gebied. Reed vertelt dat de hele familie zich maar goede laarzen en regenkleren heeft aangeschaft. Ze zegt: “Ik ben geen klimaatonderzoeker. Maar ik denk dat het een feit is dat het klimaat verandert. Het wordt natter en wilder. Of het door de mens komt of door de natuur, dat weet ik niet. Vroeger waren er immers ook klimaatveranderingen, bijvoorbeeld de ijstijden. Een deel is misschien natuurlijk.”
Bewoners langs de westkust merken misschien beter dat het klimaat verandert dan mensen die in Oslo wonen, denkt Reed. “Door de warme golfstroom valt alle regen die in de wolken zit het eerst in de bergen langs de westkust van Noorwegen. Nadat het hier geregend heeft, zijn die wolken misschien leeg, als ze in het oosten van het land aankomen.”
In een ander gebied verwoestte een steenlawine een huis totaal. Een oud en slecht gebouwd huis, volgens Reed.
” In de toekomst moeten we huizen robuuster bouwen, zodat ze tegen een stootje kunnen.”
Even afwachten?
“Ik was in Den Helder deze zomer en zag dijken. Dat werkt goed in Nederland, maar vergeet niet dat we hier een enorm lange kustlijn hebben met alle fjorden. Dat wordt vreselijk veel werk en kan heel lang duren. Een waterkering in een rivier is misschien een beter idee. Maar dan zijn misschien andere gebieden eerder aan de beurt, die harder getroffen zijn. Hier ging het nog redelijk goed. Het is een grote opgave om de kust te beschermen, vanwege de vele fjorden, vele bruggen en tunnels. Het is aan politici om te beslissen wanneer zulke maatregelen worden doorgevoerd.
“Preventief zijn en nu een nieuwe brug bouwen, of het een paar jaar uitstellen en kijken of er meer stormschade komt. Aan ‘Dagmar’ hing een behoorlijk prijskaartje, maar een nieuwe brug is ook heel duur. Misschien duurt het een paar decennia voordat er weer zo’n heftige storm komt. In plaats van in een keer alle bruggen te vervangen, kun je misschien beter af en toe een nieuwe brug bouwen die bestand is tegen extreem weer.”
Ontvolking
Iedereen in het gebied denkt wel na over de veranderingen in het weer. Reed merkt het bij haar medeleerlingen.
“Maar het is niet zo dat we ons daar elke dag ongerust over maken.”
Misschien zorgt de toenemende regen dat er minder mensen in de provincie Sogn og Fjordane gaan wonen. Veel mensen verhuizen tijdelijk naar andere delen van Noorwegen om te studeren en een deel daarvan komt terug als ze een gezin gaan stichten. “Misschien denken ze zich twee keer om voordat ze besluiten terug te keren als er in de toekomst extreem weer komt. Maar dat is moeilijk te zeggen. Ik hou in elk geval heel veel van Sogn og Fjordane. Het is hier prachtig en ik heb hier een fijne jeugd gehad.
Reed wil volgend jaar naar het buitenland om beter Spaans te leren. Daarna wil ze in het leger en wie weet wat de toekomst brengt. Maar ze verzekert dat ze hoe dan ook terug zal keren. Lachend:
“Ik ben klaar voor de storm!”