Het gras van de buren is altijd groener, zegt men. Nou, dat klopt. Nog wel.
Zo lui ben ik nou ook weer niet. Vrijdag weer twee vuilniszakken met bladeren opgeharkt. Het is belangrijk om de bladeren weg te hebben voordat de sneeuw komt, legde de buurman uit. Waarom? Eh, iets met dat de grond dan niet zo bevriest en het gras na de winter weer beter kan groeien, ofzo. Dus ik doe mijn best, af en toe. Met elke lading bladeren die ik weghark wordt het gazon iets groener, hoewel nooit zo groen als dat van de allermeeste gazons in het dorp. Hoe doen ze dat toch?
Groen is gras, maar het wordt gelukkig al erg bruin, onder mijne voeten. Binnenkort komt de sneeuw- het eerste voorzichtige buitje natte drab is al gevallen- en legt alle huizen en tuinen onder de mantel der liefde. Een ongerept kerstkaartlandschap en zelfs onze tuin mooi. De sneeuw als grote gelijkmaker. Hopelijk nog maar een paar nachtjes slapen, hoewel het ook nog een maand kan duren.
Ondertussen is de tijd voor een andere grote vereffening aangebroken. In oktober krijgen de meesten een overzicht van de Belastingdienst. Hoeveel je terugkrijgt, of moet bijbetalen. Dan wordt bekend hoeveel inkomen je het jaar daarvoor had, hoeveel vermogen, en hoeveel belasting je betaalt. Niet alleen voor jouzelf, maar voor iedereen. Want de ‘skattelister’ worden op Internet gepleurd zo gauw het kan. En dan kan het kerkvolk op ‘schattenjacht’.
Bijna alle krantenwebsites adverteren er mee, want het zorgt voor veel bezoekers. Toen woensdagnacht de lijsten op het net werden gezet, was er meteen enorm veel verkeer. En oeps, ik heb het ook weer gedaan, de volgende morgen. Gekeken wat mediamensen hier in Troms verdienen, daar had de NRK Nordnytt-website al een lijstje van gemaakt, handig. En het inkomen van een freelancer hier in de buurt opgezocht, al was ik eigenlijk het allermeest geïnteresseerd in zijn geboortejaar dat in een moeite door ook wordt gegeven. En mezelf met een druk op de knop vergeleken met dorpsgenoten, mensen uit hetzelfde geboortejaar en (hoe onzinnig) zelfs mensen met dezelfde achternaam. Hmmm.
Als ik wil kan ik precies weten hoe vaak en wanneer iemand mijn gegevens opvraagt, dat is dan wel weer eerlijk. Ik heb er niet al te veel op tegen als iemand opzoekt wat ik in 2007 bij elkaar heb geschraapt aan betaald zwangerschapsverlof (dat geweldig lang is hier omdat genoeg mensen belasting betalen, ik weet wie jullie zijn, langs deze weg dank), lange avonden pizza’s bakken in een soldatensnackbar en, o ja, wat freelancen. Lastig zou het kunnen zijn bij onderhandelingen over honoraria, als een hoofdredacteur me op een houtje wil laten bijten omdat ‘jij toch niet beter gewend bent’. Maar ik kan dan weer makkelijk nagaan of de betreffende ‘anders genoeg verdient om een arme hardwerkende freelancer ook wat te gunnen’.
Mediamensen vinden de openbare belastinglijsten natuurlijk een groot goed. Zo kun je in de gaten houden hoe geld in de samenleving verdeeld wordt- wie veel of juist weinig bijdraagt aan de gemeenschap door het betalen van belasting, bijvoorbeeld. Let op, daar komt het woord: ‘transparantie’.
Hoeveel transparantie levert dit hele gegluur nou eigenlijk op, zeggen anderen. Als je geld genoeg hebt voor een handige accountant kan die het makkelijk zo draaien dat je vermogen op 0 uitkomt en je heel weinig belasting hoeft te betalen.
De vereniging van belastingbetalers vindt dat mensen recht hebben op privacy en dat het maar eens uit moet zijn met dat hijgerige ‘kijken waar de buurman het van doet’. Zelf vind ik het ongemakkelijk dat de nieuwsgierigheid van mij en anderen commercieel wordt uitgebuit. Onder het mom van mooie woorden over bijdragen aan de gemeenschap gaat het ondertussen (ook) om bezoekersaantallen en verkoopcijfers. Eigenlijk wordt iedereen genomen.
Het zou misschien goed zijn als het, niet al te veel maar ietsje, meer inspanning zou vergen om ieders financiële gegevens boven te halen. Als je zoals vroeger naar het belastingkantoor moest gaan om de gegevens in te zien. Of, een ander idee: gooi al die belastinggegevens eens op een kluitje in een modderige tuin- ik weet er nog wel een- en dat dan een journalist wat ouderwets gaat ‘muckraken’. Opschieten, binnenkort komt de sneeuw.